Ружанскі палац

Брэсцкая вобласць / г. Ружаны / вул. Урбановіча, 15а

Ружанскі палац

Палацавы комплекс 17-18 стагоддзяў, музей

У Брэсцкай вобласці ў невялікім мястэчку Ружаны знаходзяцца руіны аднаго з самых буйных палацавых комплексаў Беларусі 17-18 стагоддзя. Пабудаваны ў 1784-1786 гг. пад кіраўніцтвам архітэктара Бекера ў пераходным стылі ад барока да класіцызму, палац быў рэзідэнцыяй прадстаўніка старажытнага, знакамітага роду — канцлера Вялікага Княства Літоўскага Льва Сапегі.

Гістарычная даведка. Упершыню Ружаны ўпамінаюцца ў летапісах 15 стагоддзя. У 1598 годзе канцлер ВКЛ Леў Сапега выкупіў гэтыя землі і распачаў тут будаваць сваю рэзідэнцыю. Леў Сапега быў не толькі выдатным палітычным дзеячам, але і адным з самых багатых людзей у ВКЛ. Да 70 гадоў ён стаў вялікім гетманам і ваенным міністрам. Гэта давала магчымасць прымаць важныя рашэнні дзяржаўнага ўзроўню без перамоў з польскім каралём альбо вялікім князем літоўскім.

У 17 стагоддзі Ружанскі палац адыгрываў важную палітычную ролю: тут праходзілі прыёмы, на якія з'язджаліся каралі і паслы суседніх дзяржаў, вырашаліся дзяржаўныя задачы і пытанні, захоўваліся важныя дакументы і нават казна ВКЛ! Падвалы палаца змяшчалі архівы роду Сапегаў, прысутнічаў у замку і разнастайны арсенал. Паводле легенды паміж двума замкамі — Косаўскім і Ружанскім — існаваў сакрэтны падземны ход. Дакладнасць інфармацыі да гэтага часу не пацверджана. Акрамя таго, у замку знаходзілася сямейная рэліквія Сапегаў — хрустальны трохлітровы кубак «Іван», зроблены з суцэльнага кавалка хрусталю. На жаль, гэта каштоўнасць з цягам часу была згублена.

Бібліятэка Ружанскага замка была сховішчам для 3000 кніг. Таксама тут была сабрана вялікая калекцыя палотнаў знакамітых мастакоў.

Пасля смерці магната замак па чарзе даставаўся ў спадчыну прадстаўнікам роду Сапегаў. Адзін з іх, Казімір Сапега, вёў міжусобныя войны з суседзямі — знакамітымі Радзівіламі, Вішнявецкімі і Агінскімі. У перыяд аб'яднання кланаў армія Казіміра была цалкам разгромлена, а замак спалены. Наступны гаспадар замка, Аляксандр Міхаіл, аднавіў маёнтак, рэканструяваў палац і нават стварыў прыдворны тэатр, які быў знакаміты далёка за межамі ружанскіх земляў.

У 1831 годзе замак быў канфіскаваны расійскімі ўладамі і яго абсталявалі пад вытворчасць кафлі і суконную мануфактуру. У 1914 годзе па недаглядзе рабочых адбыўся пажар, які цалкам знішчыў былую рэзідэнцыю Сапегаў. Рэстаўрацыя 1930 года не ўратавала замак, і ў гады Другой сусветнай вайны ён быў канчаткова разбураны.

З 2008 года тут праводзяцца раскопкі, а сам Ружанскі замак адбудоўваецца ўладамі. Ужо адбудаваны цэнтральная брама і флігелі. Рэстаўратары імкнуцца выкарыстоўваць у сваёй працы максімальна аўтэнтычныя матэрыялы індывідуальнай вытворчасці. Сёння гэты помнік архітэктуры прымае гасцей. У флігелі працуе музей гісторыі роду Сапегаў з невялікай, але цікавай экспазіцыяй, якая дэманструе знойдзеныя пры раскопках прадметы, скарбы і нават частку старажытнага падмурка.

Час працы музея: сер. – нядз. з 9.00 да 18.00. Абед з 13.00 да 14.00.

Кошт наведвання музея: каля 1,3 у.а.

Руіны Ружанскага замка можна паглядзець у любы час. Таксама вы можаце заказаць індывідуальную экскурсію.