Тут ён нарадзіўся, правёў сваё юнацтва, атрымаў пачатковую мастацкую адукацыю. Гэты горад стаў калыскай мастацкіх пачынанняў майстра, тут Шагал зрабіў першыя крокі на сваім унікальным творчым шляху.

Віцебск на доўгія гады стаў невычэрпнай крыніцай натхнення вялікага мастака. У памяць пра сусветна вядомага земляка ў горадзе быў адчынены музей Марка Шагала – культурная прастора, прысвечаная жыццю і творчасці выдатнага авангардыста. Музей быў створаны з мэтай захавання і папулярызацыі спадчыны майстра. Ён складаецца з двух частак:

  1. Мемарыяльны Дом-музей, размешчаны на вул. Пакроўскай, 11, недалёка ад чыгуначнага вакзала.
  2. Арт-цэнтр, які знаходзіцца на левым беразе Заходняй Дзвіны па адрасе вул. Путна, 2.
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску

Дом-музей М. Шагала

Мемарыяльны Дом-музей знаходзіцца ў доме, які калісьці належаў бацькам мастака – тут прайшло яго дзяцінства і юнацтва. Будынак дзіўным чынам застаўся некранутым у гады Вялікай Айчыннай вайны. Адкрыццё музея было прысвечана 110-годдзю з дня нараджэння майстра. Спецыялісты клапатліва аднавілі атмасферу мяжы XIX-XX стагоддзяў, арыентуючыся на малюнкі і запісы самога Шагала. Музей пераносіць наведнікаў у эпоху, калі мастацкае бачанне маладога Шагала толькі пачынала фарміравацца.

Дом-музей складаецца з пяці пакояў:

  1. «Бакалейная крама» – калісьці тут гандлявала бакалеяй маці Шагала. Цяпер у гэтым месцы можна набыць сувеніры, кнігі, магніты, паштоўкі з выявамі карцін знакамітага творца.
  2. Пакой хлапчукоў – узнаўляе пакой Марка Шагала і яго брата Давіда.
  3. «Гасцёўня» – тут прадстаўлены тыповы інтэр'ер яўрэйскага дома канца XIX стагоддзя.
  4. «Чырвоны пакой», атрымаў сваю назву, бо ў афармленні інтэр'ера пераважаюць чырвоныя і бардовыя тоны.
  5. «Кухня» – памяшканне, у якім маці мастака займалася гаспадарчымі справамі.

У музейнай экспазіцыі прадстаўлены:

  • архіўныя дакументы;
  • сямейныя фота;
  • першыя работы мастака;
  • асабістыя рэчы Шагала і яго сям'і;
  • прадметы побыту і інтэр'еру – тут можна пабачыць старыя лямпы, дарэвалюцыйныя гадзіннікі, мэблю, швейную машынку «Singer», вагі, самавары і розныя кухонныя рэчы. Некаторыя з іх належалі членам сям'і Шагала.
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску
Музей Марка Шагала ў Віцебску

Арт-цэнтр М. Шагала

Арт-цэнтр знаходзіцца ў цагляным будынку XIX стагоддзя, намаляваным на вядомай карціне «Над горадам». Тут захоўваецца каля 300 арыгінальных работ Шагала. У калекцыю ўваходзяць каляровыя літаграфіі, ксілаграфіі, эфорты, акватынты, а таксама копіі вядомых карцін. Калекцыя Арт-цэнтра сабрана дзякуючы нашчадкам мастака, мецэнатам, прыватным калекцыянерам. Паказаць усе работы адначасова немагчыма, таму экспазіцыі абнаўляюцца раз на некалькі месяцаў.

Апроч работ Шагала, у музеі прадстаўлены графічныя работы еўрапейскіх авангардыстаў: Х. Міро, П. Пікаса, А. Маціса і іншых.

У 2002 годзе ў Арт-цэнтры пачала дзейнічаць навуковая бібліятэка, дзе сабраны кнігі на розных мовах, прысвечаныя як Шагалу, так і мастацтву ўвогуле. Бібліятэчная калекцыя ўтрымлівае рэдкія экземпляры, дзеля якіх у Віцебск прыязджаюць даследчыкі творчасці мастака з розных куткоў свету.

У музеі рэгулярна адбываюцца выставы, творчыя сустрэчы, лекцыі, канцэрты, літаратурныя чытанні, плэнеры і іншыя культурныя мерапрыемствы. Калі прыедзеце ў Віцебск, не згубіце магчымасць дакрануцца да спадчыны нашага вялікага земляка і на некалькі гадзін апынуцца ў дзівосным свеце шагалаўскіх колераў, форм і выяўленчых сродкаў.