Мемарыяльны комплекс «Воінская слава» ў Глуску

Сімвал удзячнай памяці

Ідэя стварэння мемарыяла ўзнікла ў жыхароў раёна, каб аддаць даніну памяці тысячам глушчан, якія загінулі на фронце, былі замучаны ў акупацыі і вывезены ў Германію на прымусовыя працы. Скульптар Ігар Уладзіміравіч Краўчанка  ўвасобіў перамогу ў вобразе жанчыны, якая працягнула да неба меч з галінай лаўра – сімвал перамогі і міру.

Архітэктурная канцэпцыя

Мемарыял уяўляе сабой пляцоўку памерам 20 на 24 метры, узведзеную на штучным кургане. У цэнтры ўзвышаецца пяціметровая скульптура жанчыны. Яе сілуэт лаканічны і адначасова дынамічны: паднятыя рукі з мячом ствараюць адчуванне рашучасці і духоўнай сілы.

Да кургана вядуць тры лесвіцы, што пераходзяць у дагледжаныя дарожкі з кветкавымі газонамі. Побач размешчаны шэсць бетонных блокаў з надпісамі, якія распавядаюць пра гісторыю партызанскага руху, трагічныя страты сярод мірнага насельніцтва і гераізм ураджэнцаў раёна, удастоеных высокіх дзяржаўных узнагарод.

За мемарыяльнай пляцоўкай знаходзяцца могілкі. Тут пахаваны жыхары Глуска, ахвяры фашызму і савецкія патрыёты, брацкая магіла якіх стала неад’емнай часткай комплексу.

Подзвіг і цана перамогі

У гады вайны Глусчына перажыла страшныя выпрабаванні. Паводле архіўных дадзеных, на фронтах загінула больш за 4700 ураджэнцаў раёна, каля 3100 мірных жыхароў былі знішчаны, амаль паўтары тысячы чалавек вывезены на працы ў Германію. Цэлыя вёскі – Паршаха, Белыя, Масты і іншыя – былі спалены разам з жыхарамі, паўтарыўшы трагічны лёс Хатыні.

Аднак жыхары раёна актыўна змагаліся з ворагам. На тэрыторыі дзейнічалі чатыры партызанскія брыгады і адзінаццаць атрадаў, у якіх змагаліся больш за 1200 чалавек. Іх баявыя рэйды, дыверсіі, падрывы варожых камунікацый сталі важнай часткай усенароднага супраціву.

Многія ўраджэнцы раёна былі ўдастоены найвышэйшых узнагарод. Сярод іх – двойчы Герой Савецкага Саюза Сцяпан  Фёдаравіч Шутаў , а таксама Героі Савецкага Саюза Сцяпан  Антонавіч Калінкоўскі і Ульян Аляксандравіч Рыбак.

Вызваленне Глусчыны

У чэрвені 1944 года войскі Першага Беларускага фронту на чале з маршалам Канстанцінам Ракасоўскім пачалі аперацыю «Баграціён». 24 чэрвеня савецкія танкісты прарвалі лінію фронту, а ўжо 27 чэрвеня Глуск быў вызвалены пасля жорсткіх баёў.

Партызаны падтрымлівалі наступаючыя часткі Чырвонай Арміі: наладжвалі пераправы праз раку Пціч, мініравалі дарогі, вялі разведку. Сумесныя дзеянні арміі і падпольшчыкаў дазволілі хутка ачысціць раён ад ворага.

Бітвы за Глуск сталі гераічнай старонкай гісторыі. За мужнасць і стойкасць многія байцы і камандзіры былі ўзнагароджаны ордэнамі і медалямі. Камандзір 295 стралковага палка Андрэй Максімавіч Валошын атрымаў званне Героя Савецкага Саюза.

Урачыстае адкрыццё і запавет нашчадкам

Падчас урачыстага адкрыцця мемарыяла ў нішу помніка была закладзена металічная капсула з тэкстам запавету будучым пакаленням і спісам загінулых герояў – воінаў, партызан і мірных жыхароў. Гэты сімвалічны жэст падкрэсліў галоўную мэту мемарыяла – захаваць памяць пра вайну і перадаць яе нашчадкам.

З тых часоў комплекс стаў месцам правядзення памятных мерапрыемстваў, сустрэч ветэранаў, школьных экскурсій і мітынгаў. Ён нагадвае, якой цаной дасталася Перамога, і вучыць цаніць мір.

Значэнне для сучаснасці

Сёння мемарыяльны комплекс «Воінская слава» – гэта не толькі архітэктурны помнік, але і жывы сімвал удзячнасці і адзінства пакаленняў. Ён уваходзіць у лік больш чым сотні помнікаў і абеліскаў Глускага раёна, прысвечаных падзеям вайны.

Жыхары раёна і госці горада прыходзяць сюды, каб ускласці кветкі, ушанаваць памяць герояў, адчуць атмасферу ўрачыстасці і смутку.

Наведванне мемарыяла пакідае глыбокае ўражанне: стоячы каля падножжа скульптуры, глядзіш на падняты меч і разумееш, што гэта не толькі знак перамогі, але і напамін пра тое, што мір трэба берагчы.

Чаму варта наведаць мемарыяльны комплекс «Воінская слава»

• Важны гістарычны помнік Вялікай Айчыннай вайны.
   
• Месца памяці тысяч землякоў, што загінулі за свабоду.
   
• Магчымасць убачыць выразны манумент і даведацца больш пра гераічную гісторыю Глусчыны.
   
• Атмасфера, якая прымушае задумацца пра каштоўнасць міру і пераемнасць пакаленняў.