Унікальны музей у Ветцы тоіць не менш унікальныя экспанаты

Дзякуючы сваёй захопленасці старымі беларускімі традыцыямі і вялікай асабістай калекцыі, ён заснаваў музей, у якім можна акунуцца ў мінулае нашай краіны і пазнаёміцца з культурай і традыцыямі нашых продкаў.

Гісторыя горада, які раскінуўся каля ракі Сож, сыходзіць каранямі ў другую палову XVII стагоддзя, калі людзям, якія не прынялі праваслаўную рэформу цара, прыйшлося шукаць прытулак. Так паслядоўнікі старой веры заснавалі Ветку, у якую з розных зямель сцякаліся стараверы ўсіх прафесій.

Яшчэ адзін цікавы факт: Ветка згадваецца ў манаграфіі Аляксандра Пушкіна. Двойчы горад спальвалі царскія войскі, але сіла духу старавераў была настолькі вялікая, што яны зноў і зноў адраджалі Ветку, якая пасля стала цэнтрам стараверства.

Горад імкліва развіваўся і ў XVIII-XIX стагоддзях стаў яшчэ і найбуйнейшым гандлёва-рамесным цэнтрам. Да аднаго з найбагацейшых саслоўяў горада адносіўся род Грошыкавых. Менавіта купец і суднаўладальнік Цімафей Грошыкаў у канцы XIX стагоддзя адбудаваў цудоўны двухпавярховы асабняк, у якім 30 лістапада 1978 адкрылі Веткаўскі музей стараверства і беларускіх традыцый ім. Ф.Р. Шклярава.

У лік неацэнных экспанатаў уваходзяць выданні XV-XVI стагоддзяў, кнігі з Крамлёўскіх сабораў з запісамі цароў, стараверскія абразы і рытуальныя ручнікі, друкаваныя і рукапісныя кнігі, прадметы абрадавага веткаўскага адзення.

Музей шырока вядомы па незвычайнай іконе «Нікола адводзячы», якая аберагае чалавека ад нячысцікаў. Тут прадстаўлена найкаштоўнейшая калекцыя неглюбскіх ручнікоў-абярэгаў. Неглюбскае ткацтва, дарэчы, унесена ў спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны Беларусі.

Унікальны асобнік XVI стагоддзя, прадстаўлены ў арыгінале, – кніга Івана Фёдарава, апостала і рускага і ўкраінскага першадрукара. Гэтую кнігу работнікі музея выпадкова знайшлі ў адным са звычайных сельскіх дамоў. Тут жа прадстаўлены прыгожы рукапіс XIX стагоддзя, знойдзены пад саламяным дахам пустуючага дома.

У 2020 годзе Веткаўскі музей стараверства і беларускіх традыцый ім. Ф.Р. Шклярава стаў лаўрэатам Рэспубліканскага турыстычнага конкурсу «Пазнай Беларусь» у намінацыі «Музей года», а ў 2023 годзе – дыпламантам у паднамінацыі «Раённыя (гарадскія) музеі».